|
Heilig en gewoonReligieuze dimensies van het dagelijks leven
November 2014 Gewoon het heilige ervaren in het alledaagse leven? Het lijkt te mooi om waar te zijn. Sinds het gevoel voor het religieuze verminderd lijkt en de tot dusver gewone vindplaatsen, zoals kerken, kapellen, liturgieën, gebedsmomenten, etc. lang niet altijd meer voldoen, is er nood aan nieuwe vindplaatsen. Ze laten zich niet zo makkelijk vinden. Het alledaagse, is dat niet té gewoon of moeten we er met andere ogen naar leren kijken? Dit nummer van TGL houdt inderdaad een pleidooi voor het kijken met andere ogen naar het alledaagse. Eigenlijk is dit kijken met nieuwe ogen tevens het kijken met oude ogen. Immers, het heilige heeft zich nooit laten vangen in welomschreven leerstelsels, nauw gestileerde rituelen en strikte voorschriften. Eerder is het iets dat het dagelijks leven doordesemt en dat zich laat vinden doorheen dat leven. Daarbij kan het gaan om zaken als vieringen, om geboorte en dood, de omgang met belangrijke leermeesters, wijs en eenvoudig tegelijk. Maar ook om dagelijkse arbeid, werken in de tuin, geestelijke lezing, stilte, de natuur. De joodse traditie leert dat het nodig is om sommige momenten van het dagelijks leven te heiligen, zodat er plaats komt voor God. Ook ontmoetingen met anderen, met mensen uit andere religieuze tradities, met hen eten bijvoorbeeld, kunnen zulke momenten zijn. Lynda Sexson vroeg voor deze momenten reeds aandacht in haar boek Gewoon heilig, de sacraliteit van het alledaagse (1997). Langs de lijnen van het alledaagse leven de eigen religiositeit herbronnen, daarvan getuigen in dit nummer ook bijdragen van meer reflexieve aard. Mystieke en andere religieuze tradities herinneren ons westerlingen eraan dat wij van God en het goddelijke veelal een afgebakend hokje hebben gemaakt dat hoog boven of tegenover het dagelijks leven staat. Juist daardoor hebben we het heilige op een enorme afstand gezet, ver weg van het dagelijkse leven. Staat het heilige niet veeleer middenin het leven van dag tot dag en maakt het er als dieptedimensie juist niet integraal deel van uit – ook al moeten die dieptedimensie en het dagelijks leven niet worden vereenzelvigd? Deze zaken zijn van eminent belang, ook voor het interreligieuze gesprek. Het is zaak met zulke vragen de eigen religieuze traditie te herlezen en te zoeken naar niet-dualistische elementen daarin, zodat we ook met andere ogen naar ons dagelijks leven kunnen kijken. Dit TGL-nummer wil de lezer daartoe uitnodigen. Met dit nummer nemen we afscheid van Ann Verscuren, die vele jaren columniste is geweest van TGL. Namens de redactie – en veel lezers – wil ik haar bedanken voor haar fijnzinnige bijdragen, waarin ze haar persoonlijke mijmeringen en reflecties, veelal verbonden met het leven van alledag, met ons heeft gedeeld! |