|
Bidden
September 2016
Mystiek, spiritualiteit en esoterie, daarover zijn de boektitels niet aan te slepen. Titels over het gebed zijn veel schaarser. Velen vinden het gebed te maken hebben met een wat muffig kerkelijke vroomheid, iets van vroeger. Dit TGL-nummer wil nieuw licht laten schijnen op het gebed. Naar het oordeel van de redactie is het de slag- en levensader van het geloven en van de relatie tot God. Rasechte en steevaste bidders (‘bidzielen’) worden wel eens gezien als religieuze krachtpatsers. Bidden is echter geen krachtpatserij, laat staan een bovenmenselijke prestatie. Het is allereerst een menselijk antwoord op Gods spreken tot ons. God heeft het initiatief. Wel moeten we luisterbereid zijn als God spreekt. “Spreek Heer, uw dienaar luistert” (1 Sam. 3,9). En als we niet weten hoe te bidden, dan is dit een vraag aan God die het ons zal duidelijk maken: “Heer, leer ons bidden”( Lc 11,1). Hebben we dan helemaal geen obstakels te overwinnen? Ja, allereerst moeten we wennen aan een zekere regelmaat. Het klassieke psalmengebed, met zijn eigen getijden en ritme, kan ons in aangepaste vorm bij de hand nemen, zodanig dat dit gebed iets van onszelf wordt. En in onze geïndividualiseerde samenleving bieden nieuwe vormen van devotie en geloofsgemeenschap hulp om over de gebedsdrempel te komen. Om echt aan gebed toe te komen, mogen fundamentele menselijke factoren niet over het hoofd gezien worden. Hoezeer God ook het initiatief mag hebben, de menselijke dispositie om naar God te luisteren, is van wezenlijk belang. Daarom besteedt dit nummer aandacht aan initiatieven die moderne mensen helpen de ‘grondmelodie’ in hun leven te vinden, van je gedragen voelen, je aanvaard weten en vertrouwen. Is die grondtoon gevonden, dan kan hij de humus van het bidden worden, van een zich toevertrouwen aan God. Zo omgaan met je leven betekent dat je je niet alleen toevertrouwt aan het onverwacht goede, maar ook aan het onverwacht slechte daarvan. Te midden van de contingentie van het menselijk bestaan is bidden een overgave aan God, een daad van hoop in het hier en nu, zonder dat we weten hoe het allemaal afloopt. In cursussen christelijke meditatie wordt gekoerst op deze (zelf)aanvaarding en openheid voor het wezenlijke in je leven, maar ook wordt er stilgestaan bij blokkades daarin – om uiteindelijk te leren luisteren naar Gods Woord. Deze openheid kan ook gestimuleerd worden door andere tradities dan de christelijke, zoals Zenmeditatie. Praktische hulp mogen we verwachten van recente initiatieven om gebed, bijbelmeditatie en bijbelse retraites te stimuleren en toegankelijk te maken via de internetomgeving, een forum dat niet alleen toegang geeft tot allerlei gebedsvormen, maar ook zelf een plek is waarop dat bidden plaatsvindt. Bidden zal altijd wel iets houden van hoop en wanhoop, vertrouwen en woede, van geborgenheid en totale verlatenheid, liefde en haat, van overgave en zich terugtrekken, van vreugde en verdriet. Wat dat betreft is er niets veranderd sinds de psalmen. Niets menselijks is vreemd aan het bidden, want het is het menselijk antwoord aan God die tot ons spreekt en die in ons het verlangen naar Hem wekt. |