Inhoud:
Edito Erik Eynikel:
De stroom verandert, de grondinspiratie blijft Bert Lodewijckx: Geïnspireerd en openend Guido Vanheeswijck: Behoefte aan spirituele talen? De toekomst van spiritualiteit Erik Holterhues: De spiritualiteit van Ignatius en/in de financiële wereld Lies Daenen: De kunstenaar als sjamaan Sabine Denis: Is er leven na de geboorte? Luc Van Overloop: Het klimaat als bondgenoot Mia Goos: Het zal overal en met iedereen zijn! Roos Maes: “Wat morgen zal zijn, dat zal zijn” Thei Noukens: Mystiek als merg van iedere ernstige religie Bert Roebben: Zone-vreemd of eigen-zinnig? Amalia Vermandere: Muziek en zingeving Jef Schoenaerts: Staan in onrust en verlangen Madelinde Krantz: De kracht van verbinding Marianne Merkx: Over doorbreken, verbinden en omdraaien Leo Oosterveen: Spiritualiteit aan de Waal en de Schelde Boekbesprekingen Column Kolet Janssen: Lichtjes Column Barbara Zwaan: Mens van bloed, zweet en tranen Ter overweging Kris Gelaude: Broodnodig |
De stroom verandert, de grondinspiratie blijft.
maart 2020
TGL bestaat 75 jaar en dat hebben we op 9 november 2019 gevierd met het symposium Waar draait het om? De toekomst van spiritualiteit. Deze middag werd voorbereid en uitgevoerd in samenwerking met SPES-Forum en UCSIA , een samenwerking die naar meer smaakte. Buiten de vertrouwde contexten van theologie, kerkelijke leer of vrome meditatievormen gingen we op zoek naar vindplaatsen van spiritualiteit. Wat wordt zichtbaar aan ‘spiritualiteit in transitie’? Welke veranderingen zijn er waar te nemen? Wat betekent dat voor religieuze mensen en daarbinnen voor religieuze professionals? Dit nummer bundelt de lezingen van het symposium en reflecties van enkele deelnemers. In dit nummer verbreden we die blik en reflecteren we verder op vindplaatsen van spiritualiteit, buiten religie en theologie. We openen deze editie graag met de reflectie van Bert Lodewijckx. Hij evoceert poëtisch alle aspecten van onze succesvolle viering. U vindt vervolgens de lezingen van de bevlogen sprekers die vanuit hun verschillende maatschappelijke velden vertelden over hun drijfveer, motivatie, inspiratie: filosoof Guido Vanheeswijck, econoom Eric Holterhues en beeldend kunstenaar Lies Daenen. Vanheeswijck wijst op het postmoderne wereldbeeld dat langzaam vorm begint te krijgen. Daarin worden de wereld en de natuur niet langer mechanisch opgevat en is ook de mens niet langer een absoluut autonoom wezen. Beide zijn complexe organen met innerlijke en uiterlijke aspecten. Daarom moet een nieuwe taal ontwikkeld worden om over ‘dat geheel’ te kunnen spreken, iets waar dichters en kunstenaars ons dikwijls in voorgaan. Daarmee is meteen het verband gelegd met het verhaal van Lies Daenen, De kunstenaar als sjamaan. Zoals een sjamaan vaak gebruik maakt van materiële middelen zoals maskers en trommels om een geestelijke wereld open te leggen, zo vormt ook de kunstenaar materiaal om tot een venster op een diepere werkelijkheid. Bankier Eric Holterhues doet voor ons het belang van de ignatiaanse spiritualiteit voor het werken in het geldwezen uit de doeken: de jezuïtische waarden van onderscheiding, God eren en stilte en gebed helpen hem de ‘onpersoonlijke’, opgeklopte en ondoorzichtige entiteiten van het bankwezen om te vormen tot dienende(!) instituten die verantwoord mensen helpen duurzame en nuttige projecten te realiseren. Naast deze drie terreinen klinken er reflecties uit onderwijs (Bert Roebben), muziek (Amalia Vermandere), zorg (Madelinde Krantz over Dirk De Wachter) en ecologie (Mia Goos en Luc Van Overloop). Ook laten we bezoekers/lezers aan het woord: Voor lekendominicaan Jef Schoenaerts bieden literatuur en muziek toegangspoorten om tot de diepere kern van ons bestaan te komen. Roos Maes, oud-redactielid van TGL, had gehoopt op meer creativiteit en bleef tijdens het symposium wat op haar honger zitten. Thei Noukens miste aandacht voor de mystieke ervaring, die primair een innerlijke ervaring van het zichtbare en onzichtbare is. Met hun korte essays vullen ze die leemtes aan. Onderdeel van het symposium waren onderlinge gesprekken tussen deelnemers op basis van de vragen ‘waar draait het om?’, ‘wat we moeten behouden?’ en ‘wat moeten we loslaten?’. Marianne Merkx koppelt de oogst daarvan aan een bespreking van het boek van Timothy Radcliffe o.p, Waar draait het om? Als je christen bent, dat op geheel eigen wijze ook op die fundamentele kwesties ingaat. U vindt in dit nummer ook de inspirerende reflectie van Sabine Denis, gedelegeerd bestuurder van SPES-forum en dagvoorzitter op 9 november. Met de ‘parabel van het leven na de geboorte’ geeft ze een humoristisch en sprekend voorbeeld dat leert hoe het perspectief van waaruit men kijkt zeer sterk bepaalt of men open kan staan voor de diepere waarden en werkelijkheden, die we niet zien maar die er toch zijn. We sluiten dit nummer af met het slotwoord dat – toepasselijk – werd uitgesproken door afscheidnemend hoofdredacteur Leo Oosterveen o.p. : Spiritualiteit aan de Waal en de Schelde, twee stromen die niet alleen de twee centra verbinden die in de geschiedenis van TGL een belangrijke rol spelen – Nijmegen en Antwerpen – maar die ook een mooie metafoor zijn voor de traditie waarin TGL zich situeert: een van continuïteit en discontinuïteit. De stroom verandert voortdurend, maar de basis – de grondinspiratie – blijft steeds aanwezig, al 75 jaar lang. |